Чыңалуу көрсөткүчтөрү – механизмдердин жана аппараттардын бардык түрдөгү ток өткөрүүчү бөлүктөрүндө, ошондой эле электр тармагынын элементтеринде чыңалуу бар же жок экендигин аныктоо үчүн колдонулуучу көчмө түзүлүштөр.
Мындай текшерүүлөрдү жүргүзүү өтө маанилүү чара болуп саналат, анткени ажыратылган өткөргүч элементтерде иштөөдө, ошондой эле электр тармагына кошулган установкаларда бузулууларды издөөдө жана электр менен жабдуунун ар кандай элементтеринин саламаттыгын көзөмөлдөө боюнча чараларды көрүүдө, адамдардын чыңалууга түшүп калышынын белгилүү бир ыктымалдыгы бар. Өз кезегинде чыңалуу көрсөткүчтөрү оңдоо жана тейлөө кызматтарында иштеген адамдардын ден соолугунун жана өмүрүнүн коопсуздугуна кепилдик бере турган каражат болуп саналат.
Бирок, мындай түзүлүштөр чыңалуунун бар экендигин гана аныктай аларын, бирок анын чоңдугун өлчөп, көрсөтө албастыгын эске алуу керек. Салттуу түрдө чыңалуу индикаторлору жарык сигналы менен жабдылган, ал ток өткөрүүчү бөлүктөрдө керектүү маанинин бар экендиги жөнүндө маалымат берет. Бирокбул жөнөкөй, бирок абдан эффективдүү түзүлүш менен ток өткөрүүчү бир бөлүктө чыңалуу бар-жогуна эле баа бербестен, эки же андан көп ток өткөрүүчү элементтердин ортосунда пайда боло турган фазадан фазага чыңалуу жок деп айтууга болот..
Заманбап чыңалуу көрсөткүчтөрүн эки топко бөлүүгө болот. Биринчиси 1000 вольтка чейинки тармактарда жана орнотууларда керектүү параметрдин жоктугун көрсөтүүчү түзүлүштөрдү камтыйт. Экинчиси 1 кВдан ашык электр орнотмолору менен иштөөгө арналган бардык башка коргоо каражаттарын камтышы мүмкүн.
Алардын ар бирин кененирээк карап чыгалы.
Төмөн чыңалуу көрсөткүчү - өнөр жай жана тиричилик шарттарында кеңири колдонулган түзүлүш. Заманбап коргоо каражаттарынын ичинен 1 кВ чейин бир уюлдуу жана эки уюлдуу түзүлүштөр айырмаланат. Алардын принципиалдуу айырмасы иштөө принцибинде: эки уюлдуулар электр орнотмосунун эки ток өткөрүүчү элементтеринин ортосунда чыңалуунун бар экендигин көрсөтө алышат, ал эми бир уюлдуулар кандайдыр бир өткөргүч бөлүк менен байланышты талап кылат. Ошондой эле белгилей кетүү керек, бул түзүлүштөрдүн биринчиси AC жана DC тармактарында да колдонулушу мүмкүн, ал эми экинчиси өзгөрмө токтун болушун аныктоо үчүн гана колдонулушу мүмкүн. Туруктуу ток тармагына тийген учурда бир уюлдук чыңалуу индикатору жалган жыйынтык берет. Берилген көрсөткүчтөрдү экинчи чыңалуу чынжырларын, эсептегичтерди,сактагычтар, өчүргүчтөр жана электр тармагынын башка элементтери.
Жогорку чыңалуу индикатору 1 кВ жогору тармактарда ушул сыяктуу максаттар үчүн колдонулат. Бул приборлор 1 кВ чейин коргоочу жабдууларга окшош түзүлүшкө ээ жана жумушчу, изоляциялык жана сигналдык бөлүктөрүн камтыйт. Колдонуу эрежелерине ылайык, мындай көрсөткүчтөр менен иштөөдө диэлектрик колкаптарды колдонуу керек.